Dit onderwerp stond al zo lang op mijn lijstje: duurzaam beleggen. Bereid je voor, want makkelijk is het niet.
In deze blog: hoe weet je of een fonds duurzaam is, wat zijn de voor- en nadelen van duurzaam beleggen, waar kun je duurzaam beleggen en hoe maak je de juiste keuze (mét stappenplan!)
Wat is duurzaam?
Meteen een lastige vraag: wanneer is een fonds duurzaam? De termen ‘duurzaam’ en ‘sustainable’ zijn momenteel nog niet beschermd, dus het feit dat dit in de naam van het fonds staat, zegt niet zoveel. Je moet zelf onderzoek doen naar het fonds om erachter te komen of, en in welke mate het duurzaam is.
Een fonds is dan ook niet wel of niet duurzaam. Het is een gradueel verloop. Dit komt tot uiting in de uitsluitingen van een fonds. Hoe meer ‘slechte sectoren’ worden uitgesloten, hoe duurzamer. Hoe zit dat?
Uitsluitingen
Een indexfonds of ETF volgt een index. Zo volgt bijvoorbeeld mijn favoriete ETF VWRL de ‘FTSE All World index’ en de ETF IWDA de ‘MSCI World index‘. Er zijn ontzettend veel indexen, zoals de AEX (de 25 ‘grootste’ Nederlandse bedrijven).
De vraag is: hoe nauwkeurig volgt de ETF de index? Nemen ze alle bedrijven uit de index op in het fonds, of besluiten ze bepaalde bedrijven/sectoren uit te sluiten op ‘duurzaamheidskenmerken’? Denk hierbij aan wapenhandel.
Een indicatie dat er uitsluitingen zijn toegepast, zijn fondsen met ESG en SRI ‘screeningen’.
ESG: staat voor Environment, Social en Governance. Als er ESG in de naam van een ETF staat is deze niet automatisch super duurzaam. Er zijn verschillende gradaties (zoals screened en enhanced). Verder onderzoek naar de mate van duurzaamheid is daardoor nodig.
SRI: staat voor Socially Responsible Investing. Dit ‘keurmerk’ gaat verder dan ESG. Nog steeds is verder onderzoek nodig om de mate van duurzaamheid te onderzoeken.
Daarnaast bestaan er ook nog impactfondsen: hier staat het belang om duurzame impact te maken boven het belang om rendement te behalen.
Om een keuze voor een fonds te maken, moet je beslissen ‘in hoeverre’ je duurzaam wil beleggen.
In welke mate wil jij duurzaam beleggen?
De belangrijkste vraag is in welke mate je duurzaam wil beleggen. Houd hierbij in je achterhoofd: een ontzettend duurzaam fonds sluit misschien wel 95% van de bedrijven van de gevolgde index uit, waardoor er nog maar 100 bedrijven overblijven. Hiermee is de typische risicospreiding van indexbeleggen een beetje weg.
Een andere vraag is: welk platform gebruik jij voor je beleggingen? Moet dit platform zelf ook op een bepaalde duurzame manier te werk gaan?
Hoe beoordeel je duurzaamheid van een fonds?
Als ik wil bekijken hoe duurzaam een fonds is, gebruik ik daarvoor de website Morningstar. Zij geven 2 ‘sustainability scores’:
de sustainability rating: “De Morningstar Sustainability Rating geeft inzicht in ESG risicofactoren van portefeuilleposities ten opzichte van de wereldwijde categorie.” Dit zijn de 5 wereldbolletjes: een score van 1 tot 5 waarbij geldt: hoe hoger hoe ‘duurzamer’.
de historische sustainability score procentuele rangschikking: “De historische Morningstar Sustainability Score is het gewogen gemiddelde van Morningstars Portfolio Sustainability Score over de laatste 12 maanden.” Dit is een cijfer van 0 tot 100, waarbij geldt: hoe lager hoe ‘duurzamer’.
Zelf google ik de naam of ISIN van het fonds + Morningstar en scroll naar beneden voor de scores. Je hebt nu een beeld van hoe duurzaam het fonds is.
Hieronder zie je een voorbeeld van VWRL, maar in de tabel in paragraaf 5 heb ik verschillende fondsen voor je op een rijtje gezet.
Super fijn als het fonds duurzaam is, maar uiteindelijk beleg je om rendement te behalen. Mijn volgende stap is daarom het bekijken van het historische rendement.
Het rendement
Een veel gestelde vraag: gaat duurzaam beleggen ten koste van mijn rendement? Dat hoeft niet. Het rendement kan ook gelijk zijn aan of zelfs hoger dan gelijkwaardige fondsen die niet of minder duurzaam zijn.
Als je een ETF gaat kiezen, kun je het rendement van verschillende periodes gaan vergelijken met een wereldwijd gespreide ETF; bijvoorbeeld VWRL (wereldwijd) of IWDA (ontwikkelde landen). Deze informatie vind je ook weer op Morningstar onder ‘returns’ op de homepagina van het fonds.
Hieronder een voorbeeld van VWRL, maar in de tabel in paragraaf 5 (Vergelijking duurzame fondsen) heb ik verschillende fondsen voor je op een rijtje gezet.
Vergelijking duurzame fondsen
Zelf heb ik een vergelijking gemaakt tussen verschillende fondsen. Er zijn veel meer (duurzame) fondsen beschikbaar, maar ik heb vooral gekozen voor gespreide fondsen; wereldwijd, ontwikkelde landen of opkomende landen.
Zelf beleg ik het liefst op een zo simpel mogelijke manier; één fonds per maand aankopen waarmee ik zoveel mogelijk van de wereldeconomie dek. Dit is helaas niet zo eenvoudig te vinden in de wereld van duurzaam beleggen.
Ik heb de volgende fondsen meegenomen in mijn vergelijking:
ASN Duurzaam Aandelenfonds (NL0014270225): ASN staat bekend als een duurzame bank. Je kunt via de ASN Bank beleggen in verschillende beleggingsfondsen waarbij het duurzame aandelenfonds degene is met 100% aandelen en wereldwijde spreiding.
BND Duurzaam Wereld Indexfonds (NL0012706162): bij Brand New Day worden 3 wereldwijd gespreide fondsen met 100% aandelen aangeboden, waarvan dit ‘BND Duurzaam Wereld Indexfonds’ de meeste duurzame is
Triodos Global Equities Impact Fund TGEIF (LU0785617423): Triodos Bank staat bekend als een duurzame bank. Zij bieden dit Triodos impactfonds aan met 100% aandelen in grote bedrijven
ACTIAM duurzaam wereld (AVIAW) en opkomende landen (AVIAO) fondsen: de fondsen van ACTIAM kun je aankopen via Binck Fundcoach (of DEGIRO, maar minder voordelig)
iShares fondsen heeft ‘wereld’ en opkomende landen-fondsen in 4 gradaties: geen uitsluitingen, ESG screened, ESG enhanced en SRI. Een aantal van deze fondsen zit in de kernselectie van DEGIRO en kun je daardoor aankopen zonder transactiekosten
Northern Trust fondsen wereld, opkomende landen en kleine bedrijven (NL0011225305, NL0011515424 en NL0013552078): deze fondsen kun je los aankopen via de grootbanken (zelf beleggen)
Meesman fonds Aandelen Wereldwijd Totaal: via Meesman kun je fondsen los of in een gecombineerd fonds ‘aandelen wereldwijd totaal’ aankopen. In dat laatste geval heb je in één fonds wereldwijd grote, middelgrote en kleine bedrijven gecombineerd
V3AA en VWRL via DEGIRO
Stappenplan kiezen duurzame ETF
Hieronder heb ik een stappenplan uitgewerkt voor het kiezen van een duurzame ETF. Hopelijk kun jij hiermee ook je keuze maken!
Stap 1: welke minimale sustainability score moet het fonds hebben?
Zelf beleg ik momenteel in de volgende fondsen:
VWRL via DEGIRO omdat deze de breedste spreiding heeft én in de kernselectie zit waardoor ik zonder transactiekosten eens per maand kan handelen
de 3 Northern Trust fondsen via ABN Zelf Beleggen Basis in de verhouding 79/11/10 omdat ik mijn risico wil spreiden over verschillende brokers en fondsen en de NT fondsen een super brede spreiding hebben tegen lage kosten
BND Duurzaam Wereld indexfonds voor pensioenbeleggen. Dit fonds combineer ik met het BND Emerging Markets fonds en BND Small Cap Wereld fonds; hiervan zijn de onderliggende fondsen de Northern Trust fondsen (EM en SC). Deze keuze heb ik gemaakt omdat ik voldoende pensioen wil opbouwen bij de (voor mij) beste partij
het Meesman Indexfonds Aandelen Wereldwijd Totaal via Meesman voor onze dochter; dit fonds belegt in een marktgewogen mix van 3 Northern Trust fondsen. Eventueel zijn er ook Meesman fondsen te koop voor losse regio’s. De beleggingsrekening (kinderrekening) staat op haar eigen naam.
Alle bovenstaande fondsen vallen in de categorie 2/5 of 3/5. Het Northern Trust World fonds is wel duidelijk duurzamer met een procentuele score van 42.
Indien ikzelf duurzamer zou willen gaan beleggen, zou ik kiezen voor een fonds met een minimale score van 4/5 of maximale score van 50. Als je tot nu toe alleen belegt in VWRL (2/5) kan het zijn dat je 3/5 prima vindt. Dan zijn het Northern Trust wereldfonds of het BND Duurzaam Wereld indexfonds een goede optie vanwege de goede resultaten en lage kosten.
In mijn andere blog lees je meer over beleggen via BND en Meesman of zelf beleggen via ABN en de kosten daarvan.
Let op: indien je kiest voor alleen één van de bovenstaande wereldfondsen (of het Meesman Aandelen Ontwikkelde Landen fonds), mis je de emerging markets / opkomende landen en kleine bedrijven.
Stap 2: het minimale aantal bedrijven / maximale aantal uitsluitingen
Als je bovenstaande stap hebt doorlopen, blijven er (hopelijk) nog een aantal fondsen over. Dan is het tijd om voor jezelf te bepalen hoe gespreid het fonds waarin jij wil beleggen moet zijn.
Sommige fondsen sluiten enorm veel bedrijven uit, waardoor ze veel minder gespreid worden. Zelf zou ik niet kiezen voor een uitsluitingspercentage van 50% of meer, maar dat is puur mijn eigen mening.
Er blijven dan voor mij nog maar een aantal fondsen over met een goede sustainability rating én niet teveel uitsluitingen (namelijk AVIAW, iShares World ESG Screened en Enhanced, Northern Trust World en V3AA).
Je kunt deze fondsen niet bij alle platformen aankopen.
Stap 3: bij welk platform wil je aankopen?
Als je momenteel al een platform gebruikt, heb je misschien de voorkeur om daar aan te kopen. Of misschien wil je perse aankopen bij een platform dat ook zelf als een groen bedrijf staat aangeschreven. Als laatste wil je rekening houden met de kosten van het platform.
Voor wat betreft duurzame platformen kom je snel uit bij ASN Bank, Triodos Bank of Meesman. Meesman is een klein Nederlands beleggingsplatform waardoor ik me daar goed bij voel op het gebied van duurzaamheid.
ASN Bank of Triodos Bank
Als ik ‘moest’ kiezen tussen ASN Bank en Triodios Bank zou ik kiezen voor ASN Bank omdat de jaarlijkse beheerskosten lager zijn (0,30% vs. 0,48%) en je het Duurzaam Aandelenfonds kunt combineren met het Duurzaam Small & Midcapfonds waardoor je spreiding iets wordt vergroot (+ 37 bedrijven).
Daarnaast zijn de rendementen in het verleden beter in het fonds van ASN (al zijn ze een stuk lager dan VWRL).
DEGIRO
Wil je duurzaam beleggen via DEGIRO? Dan komt de keuze snel uit op de iShares fondsen of V3AA.
De ACTIAM fondsen zijn ook te koop bij DEGIRO, maar het is een stuk goedkoper om deze aan te kopen via Binck Fundcoach.
Over de nieuwe ETF V3AA heb ik in mijn andere blog uitgebreid geschreven. Aangezien het fonds erg nieuw is, zijn er nog geen historische rendementen.
Zelf kies ik bij DEGIRO graag een ETF die in de kernselectie zit om zo te voorkomen dat ik transactiekosten betaal (check de voorwaarden). De fondsen in de tabel zitten allemaal in de kernselectie, behalve de onderste twee. Let op dat sommige fondsen genoteerd zijn aan Xetra waardoor je aansluitkosten betaalt (€2,50 per jaar of €1 per maand bij een pensioenrekening).
Zelf vind ik op basis van stap 1 en 2 iShares World ESG Enhanced interessant vanwege de goede sustainability score (4/5 of 30), lage uitsluitingen (11%) en het goede rendement YTD.
Als je ook opkomende landen wil meenemen, is het belangrijk om te weten dat de onderste 2 fondsen van iShares NIET in de kernselectie zitten. Je zou er dan voor kunnen kiezen om deze maar eens per half jaar of eens per jaar aan te kopen, zodat je een groter bedrag hebt en de transactiekosten relatief lager zijn.
Pensioenbeleggen
Pensioenbeleggen is onder andere mogelijk bij Brand New Day en DEGIRO. Je leest meer over de verschillen in mijn blog pensioenbeleggen BND vs. DEGIRO.
Stap 4: rendementen in het verleden
Voor wat betreft de prestaties van de fondsen weten we niet wat de toekomst ons gaat brengen. Wel kunnen we kijken naar de rendementen uit het verleden.
Dit is voor mij de doorslaggevende factor na het doorlopen van de andere stappen. Vooral AVIAW, iShares ESG Enhanced en Northern Trust World vind ik hierna nog interessant. Over de fondsen voor opkomende landen ben ik niet erg enthousiast; heb jij nog goede tips?
Groen sparen of groen beleggen
Deze blog gaat over duurzaam beleggen zonder belastingvoordeel. Er zijn ook opties mét belastingvoordeel, namelijk groen sparen of groen beleggen (groenfonds).
Waarom wil je duurzaam beleggen?
Als laatste nog een vraag die ik vaak kreeg via Instagram: waarom zou je duurzaam beleggen, wat zijn de voordelen ervan en komt je geld op de juiste plek terecht?
De meeste mensen gaan duurzamer beleggen omdat ze geen geld willen investeren in ‘slechte’ bedrijven of sectoren. Denk hierbij aan wapenhandel of de olie en gasindustrie. Je gaat dan op zoek naar een fonds dat deze dingen (of meer) uitsluit. Hoeveel wordt uitgesloten is afhankelijk van het fonds. Dit wordt ook wel exclusion genoemd.
Andere mensen zijn van mening dat je bedrijven als aandeelhouder zijnde juist kunt aanspreken op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dit wordt ook wel engagement genoemd. Je gaat in gesprek met bedrijven om ze aan te sporen duurzamer te worden. Natuurlijk geldt dit tot op bepaalde hoogte. Als bedrijven niet willen meewerken aan meer duurzaamheid, wordt teruggevallen op exclusion.
Als je kijkt naar het kleinste fonds uit deze blog (Triodos; TGEIF met 57 bedrijven) zitten daarin onder andere: Danone en Toyota. Zij maken zuivelproducten en auto’s. Dat klinkt mij dus helemaal niet duurzaam in de oren vanuit het perspectief van exclusion. Vanuit engagement is het misschien wel logisch dat ze in het fonds zitten.
Misschien bestaat het helemaal niet? Echt duurzaam indexbeleggen? Moet je dan bepaalde aandelen kiezen om er echt ‘zeker’ van te zijn dat je niet in ‘foute’ bedrijven belegt? Dan nog weet je ook niet wat de grootaandeelhouders of het bestuur met hun geld doen. Het blijft een grijs gebied, dat duurzame beleggen. Wat denk jij?
De links naar Binck, Brand New Day en DEGIRO zijn affiliate links. Als jij via één van deze links een account opent, krijg ik daarvoor een klein bedrag (daarmee help je mij en mijn blog enorm!).
Disclaimer: FinancElle is op geen enkele wijze aansprakelijk voor de (tegenvallende) resultaten behaald met enige vorm van investeren. Beleggen gaat gepaard met risico’s. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.
Hoi,
Leuk en interessant verhaal. Dank daarvoor!
1 vraag: kan het zijn dat je een foutje hebt gemaakt in de tabel in de regel van Ishares EM ESG Enhanced? De resultaten die hierbij genoemd worden horen bij het getoonde ISIN nr dat hoort bij Ishares EMU ESG Enhanced (dit is een Eurozone fonds).
Groeten.